Thúc giải ngân vốn đầu tư

Tuy tỉ lệ giải ngân cho vay kế hoạch vốn đầu tư nâng tầm phát triển 5 tháng đầu năm 2017 cao hơn nữa khi đối chiếu với cùng thời điểm năm năm nay song vẫn thấp so với đề xuất kiến nghị. Vấn đề này tác động ảnh hưởng tới tăng trưởng, việc làm, lãng phí vốn góp vốn đầu tư và giảm hiệu quả huy động vốn trái phiếu cơ quan chỉ đạo của chính phủ (TPCP). Để cải thiện hiện trạng này, chính phủ cũng như Bộ Tài chính đang thực thi nhiều giải pháp.

1 số dự án khai công mới năm 2016 đến thời điểm này vẫn chưa hoàn tất thủ tục về đầu tư kiến thiết xây dựng là một trong các nguyên do gây chậm giải ngân

quyết toán giải ngân 30,6% chiến lược vốn

Theo Nghị quyết của chính phủ quốc hội giao, tổng cộng chi đầu tư nâng tầm phát triển năm 2017 là 357.150 tỷ đồng, bao gồm: Vốn chi phí nhà nước (NSNN) là 307.150 tỷ đồng, vốn TPCP là 50.000 tỷ vnđ.

giải trình tình hình kinh tế- xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2017 của Tổng cục Thống kê đã cho chúng ta biết, vốn đầu tư thực thi từ nguồn NSNN đạt 88,8 ngàn tỷ. Nguồn vốn này tăng 6% khi đối chiếu với cùng thời điểm năm 2016 nhưng mới chỉ bằng 30,6% kế hoạch năm. Rõ ràng, vốn Trung ương điều hành và quản lý đạt 19,5 ngàn tỷ, tăng 5,9% cùng kỳ, bằng 29% kế hoạch năm. 1 số Sở có vốn quyết toán giải ngân tăng như GTVT (đạt 11.355 tỷ vnđ, tăng 55,4%), Sở Y tế (đạt 1.280 tỷ vnđ, tăng 23,4% so với cùng kỳ năm ngoái) nhưng cũng không đạt chiến lược. Bên cạnh đó, vốn giải ngân của hàng loạt các Bộ, ngành khác như Sở NNTT và phát triển nông thôn, Bộ kiến thiết xây dựng, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Sở Tài nguyên và môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ; Sở tin tức và Truyền thông,… đều giảm so với năm nay. Tương đương, vốn địa phương quản lý và điều hành đạt 69,3 ngàn tỷ đồng, tăng 6,1% khi đối chiếu với cùng kỳ năm năm nay, bằng 31,1% chiến lược năm.

Theo Tổng cục Thống kê, trong tháng 5 các chủ đầu tư và đơn vị khai công đã đẩy nhanh tiến độ thực thi các công trình, dự án Bất Động Sản, vốn thực hiện từ nguồn NSNN cao hơn tháng trước và cùng thời điểm năm trước. Tuy nhiên, cơ quan đó cũng minh chứng và khẳng định tình hình giải ngân và thực hiện nguồn vốn này trong 5 tháng đầu năm còn chậm.

Lý giải nguyên do, thay mặt đại diện Sở Tài chính cho rằng, nếu như việc chậm giải ngân vốn của năm 2016 hầu hết do lúng túng trong xúc tiến Luật đầu tư công thì năm nay lại do phát sinh vất vả, vướng mắc trong việc thực hiện kế hoạch. Rõ ràng, một số Sở, ngành và bản địa chưa nhập hoặc mới chỉ nhập một phần kế hoạch vốn được giao lên mạng lưới hệ thống Thông tin điều hành và quản lý chi phí và kho bạc (TABMIS) nên không có dự toán để giao dịch thanh toán (như Bộ Giáo dục đào tạo, Sở Giao Thông Vận Tải,...).

gần đó, một số ít Dự Án BĐS tiến hành khởi công mới năm năm nay tới thời điểm này vẫn chưa hoàn tất thủ tục về đầu tư kiến thiết xây dựng (giấy phép xây dựng, thẩm định phê duyệt thiết kế, dự toán, thủ tục đấu thầu) như Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ tiên tiến,... Đặc biệt quan trọng, trong 4 tháng, một số ít Sở, ngành và địa phương còn đang thực thi các thủ tục đấu thầu, chọn lựa nhà thầu với những gói thầu mới nên chưa có khối lượng để giao dịch thanh toán. Đồng thời, việc thực thi kiến nghị tiết kiệm 10% tổng mức góp vốn đầu tư của từng dự án theo quy định tại Nghị quyết số 89/NQ-CP phiên họp chính phủ nước nhà thường kỷ tháng 9/2016 khiến các Sở, ngành phải thanh tra rà soát điều chỉnh dự toán, tác động đến công tác đấu thầu nên chưa có khối lượng xúc tiến. 1 số dự án Bất Động Sản đã có khối lượng nhưng không tới giai đoạn sát hoạch hoặc không được nhà đầu tư sát hoạch và hoàn thiện thủ tục giao dịch thanh toán vốn.

Sở Tài chính cũng thẳng thắn đánh giá, bên cạnh những nguyên do khách quan nêu trên, không phủ nhận vẫn còn một số ít CĐT có tâm lý tập trung khối lượng lớn mới ra Kho bạc nhà nước làm thủ tục tỉnh thanh hóa vốn hay vướng mắc trong công tác giải phóng đền bù mặt bằng, tái an cư,...

Trong toàn cảnh TTCP đã có quyết định giao vốn chiến lược góp vốn đầu tư vốn NSNN của năm 2017 (đợt 1) rất sớm, từ trong thời gian cuối năm năm nay, nhưng quá trình các Bộ, ngành và bản địa thực hiện giải ngân trong 4 tháng đầu năm còn thấp khi đối chiếu với kiến nghị, đã tác động ảnh hưởng tới tăng trưởng, việc làm và lãng phí vốn góp vốn đầu tư và giảm hiệu quả huy động vốn TPCP.

Nhiều biện pháp "thúc" giải ngân cho vay

giải ngân chậm sẽ tác động ảnh hưởng liên đới đến đi lên. Trong thời hạn trước đó, giải ngân cho vay vốn đầu tư từ ngân sách thường "ì ạch" các tháng đầu năm, song lại dồn hết vào cuối năm gây mất thăng bằng trong triển khai các mục đích kinh tế. Còn nhớ, năm năm nay là cung thời gian đặc biệt khi vướng xúc tiến nhiều Luật mới ban hành (Luật góp vốn đầu tư sửa đổi, Luật thiết kế và xây dựng chỉnh sửa...), khiến tốc độ giải ngân quá chậm, 5 tháng đầu năm mới đạt hơn 33%, khiến chính phủ nước nhà phải "vào cuộc" thành lập và đi vào hoạt động Tổ công tác chỉ đạo, tình hình mới được cải thiện.

vì vậy, ngay từ ở thời điểm cuối năm 2016, cơ quan chính phủ đã quan tâm thực hiện quyết toán giải ngân vốn góp vốn đầu tư công cho năm 2017. Mới gần đây, Phó TT Chính Phủ Vương Đình Huệ đã có chỉ đạo đề xuất các Bộ, cơ quan phải triển khai xong hàng loạt việc giao vốn chiến lược đầu tư công trung hạn 2016-2020. Trong đó, Sở chiến lược và góp vốn đầu tư chủ trì, liên hợp với Bộ Tài chính trình TT Chính Phủ kế hoạch giao vốn góp vốn đầu tư công năm 2017 (đợt 2), khoản vốn, hạng mục dự án được phép lê dài thời gian triển khai giải ngân vốn góp vốn đầu tư kế hoạch năm 2016 sang năm 2017, kéo dài thời gian thực hiện giải ngân cho vay vốn góp vốn đầu tư nguồn NSNN năm 2015 vẫn còn nhu cầu sử dụng, phương án kiểm soát và điều chỉnh kế hoạch vốn TPCP tiến trình 2011-2015 và tiến độ 2014-2016 theo như đúng chỉ đạo của TT Chính Phủ.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng giao các Bộ, ngành rà soát, sửa đổi, bổ trợ các quy chế của pháp luật tương quan đến đầu tư, kinh doanh. Bộ kế hoạch và đầu tư hoàn thiện chỉ thị của TT Chính Phủ về đẩy nhanh quy trình tiến độ thực hiện và giải ngân cho vay vốn đầu tư công năm 2017; nghiên cứu, đề xuất thủ tướng chính phủ cho phép phát hành Nghị quyết của chính phủ về yếu tố này; sâu sát, kịp thời hướng dẫn, đôn đốc, tháo gỡ vất vả cho các Sở, ngành, địa phương trong giải ngân cho vay vốn góp vốn đầu tư công năm 2017.

Sở Tài chính nhận nghĩa vụ và trách nhiệm thanh tra rà soát các văn bản hướng dẫn về kiểm soát chi và giải ngân kế hoạch góp vốn đầu tư vốn NSNN, vốn TPCP theo hướng đơn thuần hóa thủ tục, tương thích quy định của pháp luật, trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo giải trình Thủ tướng Chính phủ; định kỳ 15 ngày và hàng tháng cập nhật tình hình giải trình thủ tướng chính phủ, đồng gửi Sở chiến lược và góp vốn đầu tư. Bộ thiết kế xây dựng kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn xúc tiến Nghị định số 42/2017/NĐ-CP về chỉnh sửa Nghị định số 59/2015/NĐ-CP về quản lý và điều hành đầu tư xây dựng; tăng cường đôn đốc, gỡ rối khó khăn trong việc lập, đánh giá Dự Án BĐS đầu tư thiết kế và xây dựng, thiết kế dự toán thiết kế xây dựng khu công trình, việc thành lập và đi vào hoạt động các ban quản lý chuyên ngành, ban điều hành quản lý địa điểm, ban điều hành góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng,…

Bộ Tài nguyên và thiên nhiên và môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ: Tư pháp, chiến lược và góp vốn đầu tư, Tài chính, Giao Thông Vận Tải thanh tra rà soát lại các quy định về nhìn nhận và đánh giá tác động thiên nhiên và môi trường của những dự án Bất Động Sản đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản bảo vệ hợp với trong thực tế, đề xuất kiến nghị chỉnh sửa các quy định không cần thiết và thực hiện quyết liệt, khẩn trương, không làm lê dài thời khắc sẵn sàng chuẩn bị đầu tư các dự án Bất Động Sản.

Theo chức năng, nhiệm vụ của họ, để thôi thúc giải ngân từ lúc này đến trong thời điểm cuối năm, Sở Tài chính đã và đang trình thủ tướng chính phủ giao các Bộ, ngành trung ương và địa phương tăng cường chỉ đạo các chủ đầu tư của dự án dữ thế chủ động thực thi xúc tiến kế hoạch, hoàn thành các thủ tục nghiệm thu sát hoạch, tỉnh thanh hóa vốn; thanh tra rà soát các vướng mắc trong việc thực thi và giao dịch thanh toán vốn đầu tư để kịp thời giải quyết. Trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo giải trình TT Chính Phủ cân nhắc, quyết định.

Cùng với đó, các Sở, ngành địa phương định kỳ lập báo cáo gửi Bộ chiến lược và đầu tư, Sở Tài chính theo như đúng thời hạn quy định, báo cáo giải trình rõ tình hình giải ngân cho vay, các tồn tại thắc mắc, đồng thời kiến nghị các biện pháp nhằm xúc tiến tốt kế hoạch vốn đầu tư nâng tầm phát triển năm 2017.

Bộ Tài chính sẽ căn cứ kết quả quyết toán giải ngân kế hoạch vốn đầu tư nâng tầm phát triển năm 2017 của các dự án, đồng thời trên cơ Sở những nội dung vất vả, vướng mắc và các đề xuất kiến nghị của các Sở, ngành bản địa để thực thi kiểm tra, xác định nguyên do chậm giải ngân cho vay tại một số Sở, ngành, địa phương và ở một số dự án lớn để có giải pháp đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc trong thẩm quyền hoặc giải trình TT Chính Phủ so với các nội dung vượt thẩm quyền.